Thiết kế web blockchain sẽ trở thành xu hướng doanh nghiệp trên nền tảng số, khi công nghệ blockchain dần đi vào thực tiễn với giá trị cốt lõi là ưu điểm của mạng lưới phi tập trung.
Mô hình Web2 được phát triển vào đầu những năm 2000 đã mở đường cho những gã khổng lồ ở lĩnh vực công nghệ, thay đổi cơ chế only read (chỉ được đọc) của kỷ nguyên trước để phát triển thành các nền tảng mạng xã hội với cơ chế read and write (đọc và viết nội dung).
Người dùng được phép thao tác nhiều hơn, nhưng cũng đồng nghĩa với việc tiêu thụ nội dung một cách thụ động - kéo theo rủi ro về minh bạch và bảo mật thông tin, khi quyền quản lý dữ liệu thuộc về duy nhất một chủ thể (thường là các công ty công nghệ).
Việc chuyển đổi từ Web2 sang kỷ nguyên Web3 không chỉ là một xu hướng công nghệ đơn thuần, mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp tiếp tục phát triển những thế mạnh vốn có của mình, bồi đắp thêm lợi thế cạnh tranh để vươn mình giữa một thị trường đầy biến động. Thiết kế web blockchain nói riêng và các ứng dụng công nghệ blockchain nói chung có thể là lời giải cho một thị trường minh bạch, hiệu quả và đầu tư bền vững.
Thiết kế web3 (thiết kế web blockchain) đòi hỏi sự nghiêm túc trong giai đoạn đầu phát triển công nghệ, nhưng đổi lại việc đón đầu sớm xu hướng này giúp các chủ doanh nghiệp tối ưu thời gian cùng với chi phí vận hành, tăng cường tương tác và thúc đẩy các mối quan hệ bền vững, đảm bảo tốt lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp mình ở trong nền kinh tế số.
Những lợi thế khi thiết kế web blockchain
Mạng lưới phi tập trung hoạt động với cơ chế lưu trữ, quản lý dữ liệu thông tin một cách bất biến với nhiều nút mạng (nodes) khác nhau, đảm bảo không thể có một điểm lỗi duy nhất làm ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.
Ngoài giá trị cốt lõi là tính minh bạch và bảo mật dữ liệu thông tin, trong môi trường kinh doanh các nền tảng web3 còn thúc đẩy doanh nghiệp trao quyền quản lý dữ liệu và tài sản số cho người dùng, từ đó xây dựng niềm tin và mối quan hệ win-win bền vững đến từng khách hàng.
Thiết kế web blockchain giúp tạo dựng niềm tin bền vững
Một nhược điểm lớn của mô hình web2 - cũng đồng thời là động lực thúc đẩy sự phát triển của mô hình web3 chính là niềm tin của người dùng. Sự tập trung quyền lực vào tay các ông lớn công nghệ đã đặt ra một câu hỏi, rằng thông tin dữ liệu của người dùng (thậm chí cả tài sản số của họ) có đang được quản lý và sử dụng đúng mục đích. Nghiêm trọng hơn, các thao tác giao dịch và trao đổi thông tin, tài sản số có khả năng bị thao túng hoặc làm giả hay không?
Khi thiết kế web blockchain và đưa vào sử dụng trong thực tiễn, cần biết rằng công nghệ blockchain được phát triển trên mạng lưới phi tập trung - nơi thông tin được ghi nhận và lưu trữ bất biến, không thể giả mạo hoặc thay đổi. Điều này giúp doanh nghiệp có thể chuẩn hóa, minh bạch quy trình từ làm việc, sản xuất cho đến phân phối sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ đến người dùng cuối.
Bên cạnh đó, sự tham gia của hợp đồng thông minh (smart contract) tạo ra một thị trường minh bạch và đáng tin cậy. Toàn bộ dữ liệu thông tin, các số liệu hay tiêu chuẩn có liên quan đến tài sản số, giao dịch và tham gia đầu tư đều được xử lý hoàn toàn tự động. Loại bỏ sự phụ thuộc vào các bên trung gian (như ngân hàng, luật sư, nhà môi giới,...) để giúp người dùng tối ưu thời gian, chi phí sử dụng và giảm rủi ro gian lận thông tin.
Thiết kế blockchain giúp tăng cường bảo mật dữ liệu
Web2 là mô hình tất cả dữ liệu thông tin đều được quản lý bởi máy chủ tập trung, dẫn đến rủi ro khi máy chủ trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng thì hàng triệu cơ sở dữ liệu có thể bị rò rỉ. Ngược lại, mạng lưới phi tập trung của web blockchain mang đến khả năng bảo mật vượt trội hơn. Dữ liệu được ghi nhận và lưu trữ trên mạng lưới hàng nghìn nút mạng (nodes) khác nhau, khiến việc tấn công cả một hệ thống trở nên bất khả thi.
Với web blockchain, người dùng sở hữu dữ liệu của họ thông qua các khóa cá nhân (private key) đã được mã hóa. Điều này đảm bảo rằng không một doanh nghiệp hay tổ chức nào có thể truy cập, sử dụng hoặc mua bán dữ liệu cá nhân của họ mà không có sự cho phép. Không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định về quyền riêng tư mà còn xây dựng lòng tin tuyệt đối từ khách hàng và người dùng.
Hơn 70% các cuộc tấn công vào mạng lưới blockchain hiện nay không có nguyên nhân xuất phát từ bản thân hệ thống, mà thường bộc phát từ một lỗi mang tính cá nhân hoặc khách quan - ví dụ như mã lỗi của hợp đồng thông minh, tấn công quá bán (thao túng hơn 50% mạng lưới), cố tình thao túng giá bằng các giao dịch ảo hoặc giả mạo thông tin để lừa người dùng tiết lộ private key,...
Thiết kế web blockchain giúp tối ưu chi phí vận hành
Chi phí vận hành luôn là khoản đầu tư không có hồi kết và tạo ra cơn đau đầu "không hề dễ chịu" cho những nhà lãnh đạo, quản trị doanh nghiệp. Chi phí vận hành doanh nghiệp thường bị tác động bởi quá trình làm việc, sản xuất hoặc hợp tác tương đối phức tạp - phụ thuộc quá nhiều vào các bên trung gian như bộ phân lưu kho, tổ chức tài chính, công ty môi giới, nhà tư vấn luật,...
Hơn nữa, việc phụ thuộc vào bên thứ ba còn khiến cho quy trình làm việc và hoạt động tốn thêm nhiều thời gian, trải qua nhiều bước mà ai cũng hiểu rằng: thời gian cũng chính là tiền bạc và tài sản của mỗi mô hình kinh doanh. Ứng dụng web3 và thiết kế web blockchain giúp giải quyết bài toán phụ thuộc, loại bỏ sự tham gia của các bên trung gian và tối ưu thời gian cũng như chi phí vận hành doanh nghiệp.
Sự tham gia tích cực của hợp đồng thông minh (smart contract) còn giúp cải thiện tính thanh khoản và tốc độ giao dịch. Mọi thao tác giao dịch và sử dụng dữ liệu, thông tin hay tài sản số đều hoàn thành ngay lập tức, ở bất cứ đâu mà không bị cản trở giống như các phương thức truyền thống. Tạo ra thị trường minh bạch, bền vững và đầu tư hiệu quả cho doanh nghiệp.
Web3 và công nghệ blockchain mở ra cơ hội mới
Tính phi tập trung là nền tảng cho sự xuất hiện của các mô hình kinh doanh độc đáo, mang lại nguồn doanh thu mới cho doanh nghiệp.
Tài sản số (NFT): Doanh nghiệp có thể phát hành NFT để đại diện cho các sản phẩm, vé sự kiện, quyền thành viên hoặc vật phẩm độc quyền. Điều này không chỉ tạo ra một dòng doanh thu mới mà còn giúp xây dựng một cộng đồng những người hâm mộ trung thành, những người không chỉ tiêu dùng mà còn sở hữu một phần thương hiệu.
Tài sản trong thế giới ảo (Metaverse): Trong các không gian ảo phi tập trung, doanh nghiệp có thể bán sản phẩm hoặc tổ chức các sự kiện độc quyền. Người dùng có toàn quyền sở hữu các tài sản này và có thể giao dịch chúng trên các thị trường mở.
Mạng xã hội phi tập trung: Thay vì dựa vào các nền tảng tập trung, doanh nghiệp có thể xây dựng cộng đồng của riêng mình trên các nền tảng phi tập trung, nơi họ có toàn quyền kiểm soát nội dung và không phải lo lắng về việc bị kiểm duyệt.
Kết luận
Tính phi tập trung khi thiết kế web blockchain không chỉ là một khái niệm kỹ thuật, mà là một cuộc cách mạng trong mô hình kinh doanh. Bằng cách áp dụng các nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể thoát khỏi sự phụ thuộc vào các nền tảng tập trung, xây dựng mối quan hệ minh bạch và tin cậy với khách hàng, tối ưu hóa chi phí và mở ra những cánh cửa mới cho sự đổi mới. Dù còn nhiều thách thức, việc đón đầu xu hướng phi tập trung chính là chiến lược khôn ngoan để doanh nghiệp định vị vị thế của mình trong tương lai của Internet.
